Bebeğiniz doğduktan sonra çeşitli sebeplerle gece gündüz demeden en iyi bildiği şeyi yapıyor olmalı: Ağlamak… Siz mini mini ağzıyla bu kadar güçlü sesi nasıl çıkarabiliyor diye düşünedurun, bebeğiniz kendini sakinleştirmenin yolunu çoktan buldu bile: Parmak emmek…
Minik yavrunuzun doğal reflekslerle yaptığı parmak emme davranışı, biraz da etraftan duyduklarınızdan dolayı zamanla korkulu rüyanız haline gelebilir. Derken, kendinizi bunu önlemenin en iyi yolunun emzik olduğunu düşünmeye başlarken bulursunuz. Ve böylece emzikle tanışma süreciniz başlar. Tabi, senaryo her zaman böyle ilerlemez. Belki de huzursuz, kolik veya ağlamaya meyilli bir bebeğiniz vardı. Onu ve kendinizi rahatlatmak için emziğe yöneldiniz ya da uykuya geçişte kolaylık sağlamak adına emzik kullanıyorsunuz.
Hangi senaryo olursa olsun emzik kullanımına oldukça sık rastlanıyor. Uzmanlar ise, ortalama 2 yaşına kadar emzik kullanımını ebeveynlerin kararına bıraksa da, bu yaştan sonra emzik kullanımının çocuğunuzun gelişimine olumsuz etkilerinden dolayı doğru olmadığı kanaatinde. O halde bebeğiniz 2 yaşına geldiyse yavaş yavaş onu emzikten ayırmanın yollarını aramaya başlamanızda fayda var. Peki, “Bu süreçte nelere dikkat etmeliyim?” diyorsanız, buyurun içeriğimize…
Emzik Bırakma Sürecinde Dikkat Etmeniz Gerekenler
Bebeğinizle emzik bıraktırma sürecine öncelikle net karar alarak başlamanız oldukça önemlidir. Çünkü emzik bıraktırmaya karar verip daha sonra zorlandığınız bir anda ona emziği sunmak kafasının karışmasına ve bocalamasına neden olabilir. Bu yüzden ağlamalara, inatlaşmalara, direnmelere karşı net bir duruş sergilemeniz, sabırlı ve dirayetli olmanız altın kuraldır.
Emzik alışkanlığını bıraktırırken çocuğunuz açısından zorlayıcı bir süreçten geçmediğinizden emin olmalısınız. Kardeş dünyaya gelmesi, taşınma, hastalık, düzen değişikliği, anne-baba arasında sorun ya da gerginliklerin olduğu dönemlerde emzik bıraktırmayı ertelemeniz daha uygun olabilir. Onun için stres ya da travma yaratan herhangi bir durum olmadığında sürece başlayabilirsiniz.
Emzik bıraktırma döneminde çocuğunuz bir süredir devam eden bu davranışından vazgeçmek istemeyebilir, ağlayabilir, direnebilir. Bu durum bir süre devam edebilir. Endişe etmeyin, değil çocuğunuz hem kim olursa olsun belirli bir davranışı bırakma sürecinde zorlanır. Sizin bu noktada yapmanız gereken hep aynı tavır içerisinde olmak, yani tutarlı davranmak… Örneğin, emzik bıraktırmaya karar verdikten ve uygulamaya başladıktan sonra çocuğunuzun dirençli davranışı karşısında yorulup istediğini verirseniz, o zamana dek yaptığınız tüm uygulamaları boşa vermiş olursunuz. Çünkü bu davranışınız, çocuğunuzda “Ben ağladığımda istediğimi verecekler.” algısının oluşmasına yol açabilir.
Emzik Alışkanlığı Nasıl Bırakılmalıdır?
Emzik bıraktırma konusunda çeşitli görüşler hâkim. Hangisini uygulayacağınız ise sizin kararınız. Bu konuda iki görüş mevcut: Birden bıraktırma ve aşamalı bıraktırma. Bunların detayına geçmeden önce şu hususu netleştirmenizde fayda var: Çocuğunuzun emzik kullanımı ne boyutta? Bu soruya çeşitli şekillerde cevap gelebilir:
- “Gün içerisinde ağzından düşmüyor.”
- “O kadar sık kullanıyor ki emmeden uzaklaştı.”
- “Sadece uykuya geçişte kullanıyoruz.”
- “Uykuya daldıktan sonra da emziği ağzından alamıyoruz.”
Bu cevaplar bebeğinizin emzik kullanımı hakkında size fikir verecektir. Çocuğunuz emziği sadece bir alışkanlık olarak mı kullanıyor, yoksa durum emzik bağımlılığı boyutunda mı, bunu anlamanıza yardımcı olur. Şimdi gelelim sürecin en can alıcı noktasına, uygulama kısmına…
Süreci iki tür metotla yürütebileceğinizi belirtmiştik. Dilerseniz kademeli şekilde dilerseniz birden bıraktırabilirsiniz. Eğer bebeğiniz 2 yaşına geldiyse, emziği gün boyu kullanıyor ve ağzından düşürmüyorsa öncelikle azaltmaya gidebilirsiniz. Sadece uyku öncesi kullanması konusunda onu yönlendirebilirsiniz. Gün içerisinde emziğin yokluğunu elbette hissedebilir. Bu yoksunluğu gidermek için onu olabildiğince meşgul etmeye, dikkatini başka noktaya çekmeye, etkinliklere yönlendirmeye çabalayabilirsiniz. Ağlama tepkisi ile karşılaşmanız durumunda ise sabırlı olun ve net bir duruş sergileyin. Yavrunuzun ağlaması sizi çok üzse de, buna onun iyiliği için dayanmak zorunda olduğunuzu aklınızdan çıkarmayın.
Eğer bebeğiniz 2 yaşını geçtiyse kademeli bıraktırma çabaları işe yaramayabilir. Bu yüzden birden bıraktırmayı deneyebilirsiniz. Bunun için çocuğunuzla konuşabilirsiniz. Sizi anlamayacağını düşünmeyin. Minik yavrunuz sade, kısa ve anlaşılır cümleler kurduğunuz sürece sizi pekâlâ anlayabilir. Emziği ortadan kaldırabilir ve yok olma sebebini oyunsu bir yaklaşımla ifade edebilirsiniz.
Emziği birden bıraktıracağınız için çocuğunuzun tepkisi büyük olabilir. Size ağlayarak tepki gösterebilir, hırçınlaşabilir. Her ne kadar yorucu bir süreç olsa da bunun geçici olduğunu unutmayın. Bu noktadan sonra geriye dönmemeniz gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Aksi halde çocuğunuzun bocalaması ve çok da zaman geçmeden bu sürece yeniden başlamak zorunda kalmanız işten bile değil.
Bebeğinizin emzik bıraktırmaya tepkisi 3-4 gün sürebilir. 3-4 günlük bir direnmenin sonunda sizin de net tavrınız sayesinde minik yavrunuz artık emziğe dönemeyeceğinin ayırdına varacaktır.
Emzik Alışkanlığı Ne Zaman Bırakılmalıdır?
Çocuklarda emzik kullanma süresi ortalama 2 yaş olarak bilinir. 2 yaşına doğru yavaş yavaş emzik bıraktırma sürecine başlayabilirsiniz.
2 yaş bebeklerin çevreyi ağzı ile tanımaya çalıştığı oral dönemin sonuna denk gelir. Emzik kullanımını bu yaştan sonra da devam ettirmek, bebeğinizin duygusal anlamda bu dönemde kalmasına neden olabilir. Fiziki olarak ise çene yapısında bozulmalara, üst çenede darlık sorunu görülmesine, üst dişlerin öne doğru çıkmasına, alt ve üst kesici dişlerin temassızlığına, hijyenik nedenlerle diş eti sorunların ve ayrık diş oluşmasına yol açabilir.
Uyurken Emzik Nasıl Bıraktırılır?
Bebeğiniz uykuya emzikle dalmakla kalmayıp uyku süresi boyunca emziğin ağzında kalmasını mı istiyor?
Emziğe alışma sürecinde sınır koyamamış ve bebeğinizin kesintisiz uykusunun verdiği rahatlığı tercih edip önlem almamış olabilirsiniz. Başta kolaylık gibi görünen bu durum emzik bıraktırma sürecinde zorlayıcı bir durum yaratabilir.
Bebeğiniz emzikle uykuya dalıyorsa uyuduktan sonra emziği ağzından sakin bir şekilde çıkarmanız, ağzında tutmasına alışmamasını sağlamanız oldukça önemlidir. Bunun için bebeğiniz uyuduktan sonra serçe parmağınızı ağzının kenarına kibarca temas ettirerek ağzını aralamasını sağlayıp emziği alabilirsiniz. Tıpkı emerken uyuyan bebeğinizi göğsünüzden ayırırken yaptınız gibi…
Eğer emzikle uyumak alışkanlık haline geldiyse o zaman yeni bir uyku stili geliştirmeniz gerekir. Emziğin yerini şefkatiniz, ilginiz ve sevginizle doldurarak uykuya huzurla dalmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için bebeğinizin karnını, sırtını sıvazlayabilir, başını ve alnını okşayabilirsiniz. Sırtına yumuşak bir şekilde pat pat yapabilir ve ağladıkça kucağınıza alabilirsiniz. Sakin bir tonda söyleyeceğiniz şarkı ve ninnilerinizle onu sakinleştirebilirsiniz. Bu yöntemlerden hangisinin onu rahatlatacağını deneme yanılma yoluyla bulabilirsiniz. Her bebeğin tercihi farklı olabilir.
Bebeğiniz ilk birkaç gün uyuma konusunda direnebilir, emzik arayışıyla ağlayabilir. Bu durumda yapmanız gereken sabırlı olmak, taviz vermemek ve onu sevgi ve şefkatinizle sakinleştirmek olmalıdır.
Bebeğiniz büyürken pek çok aşamadan geçersiniz, hem bebeğiniz hem de siz… Emzik bıraktırma da bu süreçlerden biri… Zorlansanız, yorulduğunuzu hissetseniz de bunun oldukça normal olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Bebeğinizle birlikte bu olağan sürecin de sabırla, sevgiyle ve şefkatle üstesinden geleceğinizi sakın unutmayın.
