Bebekler için uyku, gelişimin vazgeçilmez bir unsurudur. Bu yüzden ebeveynler bebeklerinin dünyaya geldiği ilk günden itibaren uyku düzenini ve alışkanlıklarını oluşturma konusunda hassas davranırlar. Bebeğiniz ilk aylarda gaz sancıları ya da onu huzursuz edecek başka bir sorun yaşamıyorsa günün büyük bir bölümünü uyuyarak geçirir. Ancak zaman geçtikçe hareketlenen ve çevresi ile ilgilenmeye başlayan bebeğiniz için uyku, eskisi kadar cazip gelmeyebilir. Böylece ilk aylarda neredeyse beslenmek ve uyumak dışında bir şey yapmayan bebeğiniz uyumayan bebek haline gelebilir. Peki, Bebek neden uyumaz?, Bebeklerde uykusuzluk neden olur?, Uyumamak için direnen bebek için neler yapılabilir?, “Benim de bebeğim uyumuyor.” diyorsanız gelin detaylara göz atalım.
Bebekler Neden Uyumaz?
Bebeklerin aslında en çok ihtiyaç duyduğu şeylerden biri uykudur. Ancak sağlık sorunları, çevresel faktörler, anne baba tutumu gibi pek çok nedene bağlı olarak bebekler uyumakta zorlanabilir. Peki, bebekler neden uyumaz?, Bebeklerde uykusuzluk neden olur? Gelin, uyumayan bebek sorununun altında yatan sebeplere bir göz atalım:
- Özellikle yenidoğan dönemde bebekleri etkileyen kolik bebek sancıları bebeğinizin uykusunu etkileyebilir. Hatta bu sancılar, bebeğinizin bütün gecesini uyuyarak değil, ağlayarak geçirmesine neden olabilir.
- Yenidoğan bebeklerde ilk üç ay görülen olağan gaz sancıları da bebeklerde huzursuzluk ve uykusuzluk yaratabilir.
- Bebekler doğumdan sonra alışık oldukları ortamdan farklı, uyaranlarla dolu bir dünyaya doğarlar. Bu ortamdan ayrılan bebeklerin bir adaptasyon sürecine ihtiyaçları olur. Bu dönemde huzursuzluk, uykusuzluk, ağlama gibi durumlar görülebilir. Tüm bunlar ise uyku düzenini etkileyebilir.
- Bebeğinizin karnı açsa uykuya dalmakta zorlanabilir. Doyduğundan emin olduktan sonra yatırmanız uyku kalitesini destekleyebilir. Bunun yanı sıra midesi fazla dolu olan bebekler de uyku konusunda güçlük yaşayabilir.
- Bebeğiniz diş çıkarma dönemine girdiyse damaklarındaki huzursuzluk, sancı ve ağrılar uykusunu etkileyebilir. Uykuda sık sık bölünmeler yaşamasına neden olabilir.
- Olması gerekenden geç ya da erken yatırmaya çalışmanız bebeğinizin uykuya geçişini zorlaştırabilir. Bu nedenle iyi bir uyku düzeni oluşturmalı ve bu düzene riayet etmelisiniz. Bebeklerde uyku düzeninin olması, kendisini güvende hissetmesine yardımcı olur. Böylece bebeğiniz sakinleşme konusunda zorluk yaşamadan uykuya kolayca geçiş yapabilir.
- “Bebeklerde reflü uykusuzluk yapar mı?” sorusuna yanıt arıyorsanız hemen söyleyelim: Bebeklerde reflü de uykuya geçişte ve uykunun sürekliliğinde sorunlar yaşanmasına zemin hazırlar.
- Bebeklerde gündüz uykusunun süresi gece uykusunu etkiler. Gündüz olması gerekenden fazla uyuyan bebekler gece uyumakta zorluk çıkarabilir.
- Gece uyumayan bebek sorunu ile karşı karşıyaysanız bunun bir diğer sebebi güne başlama saatiniz olabilir. Uzmanlar güne en geç sabah 8.00’de başlamanızı önermektedir. Güne geç başlayan bebekler gündüz uykusunu da geç uyuyacağı için gece de yine yatağa geç girerler. Siz uyku saatlerine müdahale etmedikçe de bu bir kısır döngü halinde devam edebilir.
Bebek Nasıl Uyutulur?
Bebeklerde gece uykusu oldukça önemlidir. Büyüyüp gelişmelerini sağlayan hormonlar gece saatlerinde salgılanır. Gündüz uykuları ise gündüz enerji harcayıp yorulan bebeğiniz için bir mola gibidir. Dolayısıyla her iki uyku periyodu da bebeğinizin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için elzemdir. Uyumayan bebek sorununuz varsa çözüm için öncelikle “Bebek nasıl uyutulur?” sorusuna cevap aramakla işe başlayabilirsiniz. Zira bazen yanlış ebeveyn tutumları da uyku sorunlarına neden olabilmektedir. O halde gelin, bebeğinizi nasıl uyutmalısınız, adım adım açıklayalım:
- Bebeğiniz için ilk yapmanız gereken şey, onun biyolojik ritmini takip ederek bir uyku düzeni oluşturmak olmalıdır. Olabildiğince bu saatlere riayet ederseniz bebeğiniz de bu düzene kolayca uyum sağlayacaktır.
- Bebeğinizin ayına uygun şekilde gündüz ve gece uykularını planlayabilirsiniz. Güne erken başlamak öğlen uykularının geç vakte kalmasının önüne geçebilir. Tam da bu noktada aklınıza “Bebeklerde gündüz uykusu ne zaman kesilmeli?” sorusu gelebilir. Genelde 3-4 yaş arasında çocuklar gündüz uykusunu bırakma eğiliminde olurlar. Bununla birlikte uykuya düşkün olan çocuklarda bu yaş 5’e de çıkabilir.
- Uyku rutini oluşturabilirsiniz. Yatmadan önce bez değiştirmek; saç, cilt ve diş bakımı yapmak, masaj uygulamak, banyo yaptırmak, iyi geceler dileğinde bulunmak, şarkı ve ninniler söylemek, kitap okumak gibi pek çok aktivite içerisinden size uygun olanları bir rutin halinde uygulayabilirsiniz. Böylece bebeğiniz uyku zamanının geldiğini kolayca anlayacaktır.
- Bir uyku arkadaşı edinebilirsiniz. Bebeğiniz kendi seçtiği uyku arkadaşı ile kendini güvende hissedebilir. Uyku saatlerinde size olan bağımlılığında (eğer varsa) azalma olabilir. Bu ise bağımsız uyuma yolunda bir adım atmanızı sağlayabilir.
- İlk aylardan itibaren bebeğinizi besleyip gazını çıkardıktan sonra yarı uykulu halde yatağına yatırırsanız aracısız uyumasına ve uyandığında kolayca uykuya dönebilmesine yardım etmiş olursunuz. Sallamak, gezdirmek, emzik ya da biberon vermek gibi durumlar bebeğinizin yanlış uyku alışkanlıkları geliştirmesine neden olabilir.
- Bebeğinizin uyuduğu ortam ve yatağı da uyku kalitesini etkiler. Sert, hijyeni kolay ve bebeğinizin boyuna uygun nefes alan bir yatak kullanabilirsiniz. Bebeğinize uyarandan uzak, loş, 18 ile 20 derecelik ısıya stabilize edilmiş sakin bir uyku ortamı sunabilirsiniz.
Bebeklerde Sürekli Uyuma İsteği ve Halsizlik Neden Olur?
Bebeklerin uyku konusunda direnmesi ve uyku kalitesinin düşmesi uyumayan bebeklerde çeşitli sağlık sorunlarına davetiye çıkarabilir. Bununla birlikte bebeklerde sürekli uyuma isteği ve halsizlik olması da normal sayılabilecek bir durum değildir. Bebeğiniz sürekli uyumak istemesi ve halsizliğin söz konusu olması akla pek çok sağlık sorununu getirebilir. Menenjit, demir eksikliği, anemi, şeker hastalığı, hipotiroidi denilen tiroid bezinin az çalışması hastalığı, ciddi boyutta seyreden alerji gibi pek çok rahatsızlık bebeğinizde uyku ve halsizliğin gelişmesine neden olabilir. Siz de bebeğinizde bu tür belirtiler gözlemliyorsanız bebeğinizin bir uzman hekime görünmesini sağlayarak aklınızdaki soru işaretlerinin dağıtabilirsiniz.
Uyku herkes için olduğu gibi bebeğiniz için de elzem bir ihtiyaçtır. Bu yüzden, varsa fiziki sorunlarını çözüp, sadece doğru uygulamalarla, uygun bir uyku ortamı sunarak bebeğinizin rahat bir uykuya kavuşmasına yardımcı olabilirsiniz.