Hamilelik; artık iki canla yola devam edeceğiniz haberini aldıktan sonra dokuz ay süren macera dolu bir serüven gibidir. Sabırla, dirençle, heyecan ve umutla geçen bu dokuz aylık maceranın sonunda dünyanın en güzel armağanı, kollarınızın arasından size gülümser. Hamileliğiniz boyunca belki de en çok bu anın hayalini kurarsınız.
Gebelik süreci; her geçen gün büyüyen karnınıza tanıklık etmeniz, bebeğinizin hareketlenmelerini hissetmeniz, ilk kalp atışını duymanız gibi pek çok açıdan size tatlı çağrışımlar yapar. Ancak bu güzel ve heyecanlı süreçte sizi çeşitli zorluklar da bekler. Hamilelik, fiziksel, hormonal ve psikolojik açıdan birçok değişim yaşadığınız bir süreçtir ve bu dönemde bazı güçlüklerle karşılaşmanız olağandır. Bu güçlüklerden biri de uyku problemidir.
Gebeliğin başlangıcında, hormonal değişimlere ve gebeliğe adapte olmaya çalışan bedeninizde halsizlik ve uykusuzluk ortaya çıkabilir. Adaptasyon sürecinin tamamlandığı ve semptomların kaybolduğu gebeliğin ikinci üç aylık periyodu olan ikinci trimesterde pek çok sorun ortadan kalksa da, gebeliğin son aylarında bu kez de uykusuzluk sorun ile karşılaşabilirsiniz. Hamilelikte uykusuzluk, uykusuzluğun nedenleri, hamilelikte ideal uyku pozisyonları ve daha fazlası için detaylar yazımızın devamında…
Hamilelikte Uykunun Önemi Nedir?
Uyku, gün boyu aktif olan bedeninizin dinlenmesi ve yenilenmesi için oldukça önemlidir. Uykusuzluk; yorgunluk, stres, çabuk öfkelenme, dikkat eksikliği, bağışıklık sorunları ve fiziksel pek çok soruna davetiye çıkartır. Hamilelik her bakımdan oldukça hassas bir dönemdir. Bu nedenle uyku, bu dönemde çok daha önemli hale gelir. Zira hamilelikte uyku; bebeğinizin sağlıkla büyümesi ve sağlığınız açısından oldukça önem taşır. Kaliteli bir uyku, bedenin dinlenmesini ve gün boyu yüklendiğiniz stresi boşaltmanızı sağlar. Üstelik çalışan anne adayı iseniz kaliteli uykuya daha çok ihtiyacınız olabilir. Ortalama 7-8 saatlik kaliteli bir uyku periyodu, enerjik ve mutlu olabilmeniz, güne dinlenmiş başlayabilmeniz için yeterli olacaktır.
Hamilelikte Uyku Rutini Nasıl Olmalı?
Hamilelikte sağlıklı ve kaliteli bir uyku periyodu için düzen, altın kuraldır. Gece yattığınız ve sabah uyandığınız saatlerin mümkün mertebe belirli olması, hamilelikte uyku sorunlarını en aza indirmenize yardımcı olur. Ancak ilk trimesterde bu pek mümkün olmayabilir; çünkü artan progesteron hormonu seviyesi, bu dönemde halsizlik ile beraber hamilelikte uyku hali yaratabilir ve tüm gün yüksek efor sarf etmişçesine devamlı uyumak isteyebilirsiniz. Ama hemen endişelenmeyin, hamilelikte çok uyumak birçok anne adayının yaşadığı, sık rastlanan bir durumdur. Bu yüzden eğer çalışan bir anne adayı değilseniz, imkânınız varken direnmeden kendinizi uykunun huzurlu kollarına bırakabilirsiniz. Çalışan bir anne adayı iseniz, hafta sonlarını ve izin günlerinizi uyku ile değerlendirebilirsiniz.
Gebeliğin ikinci üç aylık periyodu olan ikinci trimesterde hormon seviyeleri normalleşir, beden uyumu sağlanır ve bunun sonucunda ilk döneme göre çok daha rahat ve enerjik olabilirsiniz. Bu dönem, uyku düzeninizi oluşturmak için kaçırılmayacak bir fırsattır; çünkü hamileliğinizin son dönemlerinde yine uykusuzlukla başa çıkmak zorunda kalabilirsiniz. İkinci trimesterde bir uyku düzeni oluşturabilir, hayatınıza düzenli egzersizler ekleyerek sağlıklı bir hamilelik süreci ile kaliteli bir uyku dönemine başlangıç yapabilirsiniz.
Hamilelikte uyku pozisyonları da önemli hale gelir. Mümkünse gebeliğin başından itibaren bu pozisyonlarda uyumayı alışkanlık haline getirebilirsiniz. Peki, nedir bu uyku pozisyonları diyorsanız hemen açıklayalım: Sırtüstü ya da yüzüstü yatmayı seviyorsanız bir an evvel vedalaşmanız iyi olur. Zira sırtüstü yatmak, özellikle de gebeliğin ilerleyen aylarında rahmin aorta baskı yapması sonucu kalbe giden kan miktarını azalttığı için, bebeğe giden kan akışını da etkileyebilir. Ayrıca hamilelikte sırtüstü yatmak; reflü, nefes problemleri ve horlamaya da neden olabilir. Yüzüstü yatmak ise, büyüyen karnınız ve göğüslerinizden dolayı pek de konforlu ve sağlıklı bir seçenek değildir.
Hamilelikte uzmanların önerdiği en sağlıklı uyku pozisyonu, sol tarafa yatmaktır. Hamilelikte sol tarafa yatmak, plasentaya ve bebeğe giden kan miktarının artmasına yardımcı olur. Ağırlıklı olarak sola yatsanız da, bir zaman sonra yorulan bedeniniz dinlendirmek için hamilelikte sağ tarafa yatmak da gerekecektir. Üzülmeyin, sağ tarafa yattığınız için bebeğiniz beslenmiyor değil elbette; ama bu süreyi olabildiğince kısıtlı tutarak hem kendinizi hem de bebeğinizi rahatlatmanız mümkün. Bunun dışında bacaklarınızın arasına bir yastık koyarak belinizi, karnınızın alt kısmına bir yastık koyarak da sırtınızı dinlendirebilirsiniz. Reflü için ise, yastık seviyenizi yükseltebilirsiniz.
Hamilelikte Uykusuzluk Neden Olur?
Hamilelikte uykusuzluk, genellikle gebeliğin son üç aylık periyodu olan son trimesterde görülür. Bebeğinizin büyüyüp kilo alım hızının artmaya başladığı bu dönemde karnınız da olanca hızıyla büyümeye başlar. Bu büyük karınla uyumaya çalışırken, bebeğinizin tatlı tekme ve yumruklarının da hedefi olabilirsiniz. Bu da uykunuzun sık sık bölünmesine neden olur. Gebelikte uykusuzluk sorununa yol açabilir. Bunun dışında gebelikte uykusuzluk yaratan pek çok sebep sıralamak mümkün:
-
Hamilelikte büyüyen rahminiz karın içinde çeşitli organlara baskı yapar. Mesane bunlardan biridir. Rahminizin mesanenize yaptığı baskı sebebiyle sık sık tuvalete çıkma ihtiyacı hissedebilirsiniz. Haliyle, bu da uykunuzun bölünmesine ve hamilelikte uyku ve uykuya dalma sorunlarına neden olabilir.
-
Büyüyen rahminiz diyaframa da baskı yapabilir. Bu nedenle nefes sorunları görülebilir.
-
Hamilelikte uyuyamama sebeplerinden bir diğeri, bacak ağrılarıdır. Bu dönemde varis, huzursuz bacak sendromu, kramp gibi sorunlar görülebilir. Bunlar ise uyku kalitenizi bozabilir.
-
Doğumun yaklaşması ile doğumun nasıl olacağı, doğum çantası, hastane ihtiyaçları, bebek odası hazırlıkları gibi konulara bağlı duygu ve düşünceler; sizde kaygı, endişe, merak, stres yaratabilir. Bunlar da, hamilelikte uykusuzluk sorununa neden olabilir.
-
Hormonlar sindirim sisteminde ve boşaltımda yavaşlamaya neden olabilir. Kabızlık, hamilelik döneminde sıkça görülen önemli bir sorundur. Sindirim sistemindeki sorunlar, huzursuzluk ve hamilelikte uykusuzluk yaratabilir.
-
Hamilelikte ilerleyen aylarda gittikçe büyüyen karnınız uykuda sizi zorlayabilir. Ayrıca bebeğinizin minik tekme ve yumrukları da uyanmanıza neden olabilir.
Gebelikle başlayan bu yeni süreçte uyku sizin için yeni ve önemli bir konu başlığı olabilir. Doğumdan sonra ve bebeğinizin büyüme evresinde uykuyla büyük mücadelelere girmeniz ve uykusuz gecelere merhaba demeniz gerekebilir. O yüzden fırsat varken bu güzel zamanlarınızı olabildiğince uykunun tatlı kollarında geçirmeyi ve ileride yaşayacağınız olası sorunlara karşı önlem almayı unutmayın.
