Folik asit, insanların sağlıklı bir şekilde gelişip yaşayabilmesi için gerekli olan vitaminler arasında yer alır. B9 vitamini ya da folat olarak da adlandırılır. Hamilelik süresince anne adayının alması gereken vitaminlerin en önemlilerinden biridir. Folat, anne karnındaki bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesi ve özellikle merkezi sinir sistemindeki anomalilerin engellenmesi açısından büyük önem taşır. Eksikliği ya da fazla olması birtakım sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle doktora danışılarak alınması tavsiye edilir.
Folik Asit Nedir?
B grubuna dahil olan B9 vitaminidir. Yeşil yapraklı bitkilerde çok yaygın şekilde bulunur. Suda çözünebilen B vitaminidir. Folat gıdalarda doğal olarak bulunur. Folik asit ise B9 vitamininin sentetik olarak oluşturulmuş şeklidir. Genellikle takviye gıdalarda ya da vitamin bakımından zenginleştirilmiş unlu mamuller ve mısır gevreklerine ilave edilir. Vücutta depolanmazlar. Beslenmeyle yeterli miktarda alınmaları gerekir. Alkol bağımlılığı olan kişilerde, hamilelerde yetersizliği sıklıkla görülür. B9 vitamini, DNA yapımı ve onarımına katkıda bulunur. Hücrelerin bölünmesini, büyümesini ve düzgün çalışmasını sağlar. Belirli proteinlerin üretilmesine yardımcı olur. Kırmızı kan hücrelerinin olgunlaşmasına katkı sağlar.
Folik Asit Yağ mıdır?
Yağ değil, vitamindir. Bu vitamin ve folat birbirlerinin yerine kullanılsa da aslında B9 vitaminin farklı şekilleridir. Folatın sentetik formudur. B9 vitaminin doğal formu olan folat birçok gıda içerisinde doğal olarak bulunur.
Folik Asit Reçete ile mi Satılır?
Reçeteli ya da reçetesiz olarak satın alınabilir. Ancak almanızı gerektiren duruma doktorunuzun karar vermesi daha sağlıklı bir yaklaşım olur. Çünkü eksikliği kadar fazla alınması da bazı sağlık sorunlarına neden olabilir.
Folik Asit Kullanmak İçin Doktora Başvurmalı mıdır?
Araştırmalar anne adaylarının günlük 400 mikrogram takviye almasının bebeğin doğum kusurları geliştirme riskini yüzde 70 oranında azalttığını ortaya koymuştur. Eksikliğinde görülen hastalıklar kalp hastalığı, kansızlık, konsantrasyon eksikliği, iştahsızlık ve kilo kaybı, deride solgunluk, depresyon, bağ ağrısı, baş dönmesi, ağız içi yaraları şeklinde sıralanabilir. Az tüketilmesi gibi aşırı tüketilmesi de kolorektal kanser, meme kanseri, astım gibi hastalık risklerinin artmasına neden olur. Hamilelik dönemindeki anne adaylarında folatın yetersiz olması bebeğin beyin ve omurga gelişiminde birtakım sorunlara neden olabilir. Bu nedenle özellikle anne adaylarının folat kullanımı için doktora başvurması gereklidir.
Folik Asit Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
B9 vitamini bebeklerin beyin ve sinir sistemlerinin gelişimi için mutlak bir öneme sahiptir. Hamilelikte folik asit kullanımı, hamile kalmadan 2 ay öncesinden alınmaya başlanmalı ve hamileliğin 3. ayının sonuna kadar doktorun önerdiği miktarda alınmaya devam edilmelidir. Çünkü doğum kusurları hamileliğin ilk 3-4 haftasında ortaya çıkar. Bebeğin beyin ve omuriliğinin geliştiği bu erken dönemlerde vücutta folatın bulunması son derece önem arz eder. Vücutta depolanmadığından ve sürekli yenilenmesi gerektiğinden günlük olarak alınması anne adayları için oldukça önemlidir.
Hamilelikte Folik Asit Önemli midir?
Çocuk sahibi olmaya karar veren çiftlerin bebeklerinin sağlıklı şekilde gelişebilmesi için ilk yapmaları gereken şey, bir kadın hastalıkları ve doğum hekimine başvurmalarıdır. Çünkü bebeğin sinir sistemi, anne adayı henüz gebeliğini fark etmeden gelişmeye başlar. Böylece olası bir gebelik durumunda ya da planlı gebeliklerde gereken bu vitamin desteğine uygun zamanda başlama şansı elde edilmiş olur. Annedeki folik asit eksikliği, bebeğin sinir borusu boyunca doku kaynaşmasını engelleyebilir. Bu ise omuriliğin açıkta kalarak “açık omurga” diye adlandırılan spina bifida rahatsızlığının oluşumuna sebep olabilir. Ayrıca folat yetersizliği bebeklerin doğumdan sonra gelişemeden ölmesine bile neden olabilir. Çeşitli nedenlerden dolayı birçok kadında gebelikten önce de bu vitaminin eksikliği görülür. Gebelikle birlikte bu ihtiyaç daha çok artar. Takviye edilmediği takdirde folat eksikliği ortaya çıkabilir. Protein sentezi, kemik iliğinin işlevini eksiksiz olarak yapabilmesi ve hücre çoğalması gibi görevlere sahip olduğundan bebeğin gelişimi açısından oldukça önemlidir. DNA, RNA üretimindeki önemi nedeniyle de hamilelik döneminde yeterli miktarda alınması son derece önem arz eder.
Hamilelikte Folik Asit Neden Önerilmektedir?
Hamilelikte bebeğin sağlıklı şekilde büyüyüp gelişmesi için daha fazla folata ihtiyaç vardır. Folik asit ne işe yarar sorusunun cevabı, hamilelik öncesinde ve sonrasında yeterli miktarda alınmazsa bebeğin merkezi sinir sistemine bağlı birtakım anormallikler görülebilir, cümlesinde gizlidir. Nöral tüp defekti olarak adlandırılan merkezi sinir sistemi anomalileri farklı seviyelerde ve biçimlerde ortaya çıkabilir.
Hamileyken Folik Asit Kullanım Sıklığı Ne Kadar Olmalıdır?
Hamilelikte doktor aksini belirtmedikçe günlük olarak 400 mikrogram (0,4 mg) almak yeterlidir. Nöral tüp defektli gebelik öyküsü olan hamile kadınlar planlanmış gebeliğin en az üç ay öncesinde günde 4000 mikrogram (4 mg) olarak alabilir ve gebeliğin ilk 12 haftası boyunca da aynı dozda almayı sürdürebilir. Doz miktarının doktora danışılarak belirlenmesinin her zaman daha doğru olduğu unutulmamalıdır.
Hangi Yiyeceklerde Folik Asit Bulunmaktadır?
Hamilelikte beslenme anne ve bebek sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle “Hamilelikte beslenme nasıl olmalı?” sorusuna cevap aranarak sağlıklı ve dengeli öğünlerle beslenilmeli, folik asit açısından zengin gıdalar da beslenme programına eklenmelidir. Hayvansal ve bitkisel besinlerde folat formunda doğal olarak bulunur. Folik asit içeren gıdalar; yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak, kuşkonmaz, brokoli, fasulye, bezelye, bamya, pancar, narenciye, sığır karaciğeri, yumurta, avokado, zarlarıyla birlikte tahıllar, fındık, fıstık, ceviz, badem, mercimek, papaya, şalgam, marul, karnabahar, Brüksel lahanası, dolmalık biber şeklinde sıralanabilir.
