Hamilelik, muazzam değişimler yaşadığınız çok özel bir dönemdir. Bedeninizde bir can taşımanın ve onu beslemenin verdiği güzel duygular, beraberinde sorumluluk duygusunu da getirir. Çünkü bebeğin anne karnındayken her türlü gelişimi, sağlığınız ve beslenmeniz ile yakından ilgilidir. Bu, kulağınıza biraz ürkütücü gelebilir; ancak sizi korkutmasın. Zaten annelik iç güdülerinizle her şeyi bebeğiniz için yapıyor olacaksınız. Kendinizi en sevdiğiniz şeylerden bebeğinizin iyiliği için anında vazgeçiyorken bulabilirsiniz. Çünkü sizin için aksi pek mümkün değil…
Hamilelikte beslenme hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı için önem taşır. Hatta uzmanlara göre beslenme tarzınız bebeğinizin ilerleyen dönemdeki beslenme alışkanlıklarına da yön verir. Sağlıklı beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmeniz, doğacak bebeğinizin beslenme biçiminden kullanacağı beslenme ürünlerinin seçimine kadar pek çok konuda yönlendirici bir etki yaratabilir.
Hamilelikte Beslenmenin Önemi Nedir?
Gebelikte beslenme, bebeğinizin sağlıkla gelişebilmesi ve sizin de sağlıklı bir gebelik süreci geçirebilmeniz için önemlidir. Bunun için tüm besin gruplarını içeren bir beslenme programı ya da bir hamile diyeti uygulamanız gerekebilir. Hamile beslenmesi, bebeğinizin sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi, bedensel ihtiyaçlarınızı karşılayabilmeniz, doğum sonrası sizi bekleyen tempolu, yorucu döneme ve emzirme sürecine hazır olabilmeniz, vücut depolarınızın yeterli düzeyde ve dengede kalabilmesi açısından oldukça önemlidir. Yani gebelikten doğum sonrasına ve emzirme sürecine kadar artık boğazınızdan geçen her şeyin her zamankinden farklı bir anlamı olacak: Minik bebeğinizin sağlığı. Sizin açınızdan ikinci planda kalsa da kendi sağlığınız için de bu sağlıklı beslenme kriterlerine çok dikkat etmeniz gerekir. Unutmayın ki, bebeğiniz her bakımdan size muhtaç ve ona faydalı olabilmeniz için sizin de sağlığınıza en az bebeğiniz kadar dikkat etmeniz gerekiyor.
Hamilelikte beslenmenin yetersiz ve dengesiz olması; sizin ve bebeğinizin sağlığının olumsuz etkilenmesi, bebeğinizin yeterince gelişememesi, düşük doğum ağırlığı ile ya da prematüre bebek olarak dünyaya gelmesi, bebeğinizin zihinsel gelişiminde sorunlar görülmesi, gebelik zehirlenmesi ve çeşitli doğum risklerine sebep olabilir.
Hamilelikte Beslenme Rutini Nasıl Olmalı?
Hamilelikte beslenme, bu heyecanlı süreçte zihninizi meşgul eden en önemli konulardan biridir. Hamilelik öncesi dengeli ve düzenli bir beslenme alışkanlığınız yoksa yine de geç kalmış sayılmazsınız. Gebelik haberi ile beraber sağlıklı ve dengeli beslenmeyi bir hayat tarzı haline getirmeye başlayabilirsiniz; çünkü beslenme sadece gebelik sürecini değil, doğum sonrasında yaşanacak emzirme dönemini de etkiler. Ayrıca doğru beslenme bilincine sahip olmanız ek gıda döneminde bebeğiniz için sağlıklı seçimler yapabilmenize de yardımcı olabilir. Sağlıklı beslenme ürünleri kullanarak hazırlayacağınız öğünlerle bebeğinizin de beslenme tarzının şekillenmeye başlamasına rehberlik edebilirsiniz.
Hamile diyeti için uzmanlardan destek alınarak hazırlanan bir hamilelikte beslenme listesi kafa karışıklığınızı gidermenize yardımcı olabilir. Hamilelik diyeti; yaşınıza, yeme alışkanlıklarınıza, kilonuza, boyunuza ve sağlık durumunuza göre kişisel olarak hazırlanır. Gebelikte ay ay beslenme tablosu hazırlanıp buna uyularak anne ve bebeğin sağlığı dengede tutulurken, haddinden fazla kilo almanızın da önüne geçilmiş olur. Gebelikte her aya 1 ile 1.5 kilo denk gelecek şekilde ortalama 7-12 kilo arası kilo alımının olması normal sayılır. Bundan fazla olan her kilo sizin ve bebeğinizin sağlığı ile doğumun seyri bakımından risk oluşturur. Bu yüzden çevrenizden gelen yemek ısrarlarına kulağınızı kapatın. Gereksiz yere alacağınız her kilo sizi zorlayabilir. Bu riskleri bertaraf etmek için doğru hazırlanmış bir hamile diyeti, doğru yönlendirilmenizi sağlar. Hamile diyetinde protein, kalsiyum, folik asit, A vitamini, B12 vitamini ve C vitamini gibi önemli bileşenler gereken miktarlarda yer almalıdır.
Gebeliğin ilk üç ayını kapsayan birinci trimester döneminde mide bulantısı, kusma, koku hassasiyeti, uyku ve yorgunluk hali gibi şikayetleriniz olabilir. Bedeninizde görülen bu yeni duruma vücudunuzun adapte olma sürecinde yaşanan hormonal değişimler, bu yakınmaları doğurur. Bazı gebeliklerde bulantı ve kusma o denli şiddetli olur ki hamilelikte ilk üç ay beslenme neredeyse mümkün olmayabilir. Eğer sizin de benzer yakınmalarınız varsa bulantınızı en aza indirmek ve mide suyunu emmesi için sabah ilk iş galeta, ekmek, leblebi gibi gıdalar tüketebilirsiniz.
Birinci trimesterde bebek, ihtiyacı olan tüm gıdaları sizden karşılar. Bu nedenle gebelikte beslenme listesine ekstra enerji eklenmesine gerek duyulmaz. Beslenmenize olabildiğince dikkat etmeniz yeterlidir. Bu dönemde az ve sık öğünler halinde beslenebilirsiniz. Dışarıdayken yanınızda her daim sağlıklı yiyecekler ya da atıştırmalıklar bulundurmayı ihmal etmeyin. Ayrıca birinci trimesterde, hatta gebelik planlı ise gebelik öncesinde folik asit kullanımının da beslenmeye dâhil edilmesi gerekir.
Gebeliğin ikinci üç aylık periyodu olan ikinci trimesterde vücudun bebeğe adaptasyonu sağlanır. Hormonlar dengeye girer. Böylece şikayetlerinizin azalmasıyla daha rahat bir döneme girersiniz. Bu dönemde beslenmenize daha dikkat etmeniz ve öğün miktarlarını da artırmanız tavsiye edilir. 3 ana, 3 ara öğün şeklinde bir beslenme düzeni oluşturabilirsiniz. Bebeğinizin kemik oluşumun başlamasıyla kalsiyum ve magnezyum önemli hale gelir. Bunu karşılamak için süt ürünleri ve yağlı tohumlardan faydalanabilirsiniz. Bu dönemde yaşayabileceğiniz ödem ve kabızlık sorunlarına karşı su tüketiminizi artırabilirsiniz. Lifli ve posalı gıdalara ağırlık verebilirsiniz.
Üçüncü trimesterde protein ihtiyacınız artar. Bebeğin kalbinin sağlıkla gelişebilmesi için bu dönemde potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin önemi de artar. Bebeğin anne karnındaki bilişsel gelişimi için Omega 3 asitleri oldukça önemlidir. Eğer balık tüketemiyorsanız hekim kontrolünde harici Omega 3 desteği alabilirsiniz.
Hamilelikte Beslenirken Nelere Dikkat Edilmeli?
Hamile diyet listesi içerisinde elzem gıdaların yanı sıra hamilelikte yenmemesi gerekenlerin de üzerinde önemle durulması gerekir.
Hamilelikte yenmesi gerekenler içerisinde proteinden zengin kırmızı et, balık, yumurta, tavuk, kuruyemişler, bakliyat ürünleri; meyve ve sebzeler; ekmek, makarna, patates, pirinç gibi nişastalı gıdalar; süt, yoğurt, ayran, kefir, peynir gibi kalsiyumdan zengin gıdalar; badem, fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar ile demir, folik asit, D vitamini ve kalsiyum gibi vitaminler yer alır. Bunların yanı sıra bol bol su içmeniz de çok önemlidir.
Bu dönemde sağlığınız için sakıncalı olan besinler de vardır. Hamilelikte yenmemesi gerekenler arasında şu gıdalar yer alır: Sucuk, sosis, salam gibi işlenmiş gıdalar, iyi pişmemiş et ürünleri ve yumurta, cıva içeriği yüksek olan ton balığı, kılıç balığı, köpek balığı, midye gibi balık türleri, alkol ve sigara, kafein, çeşitli bitki çayları, fazla miktarda tuz. Hamilelikte yenmemesi gerekenler içinde yer alan bu gıdalara dikkat etmeniz bebeğinizin sağlığı için büyük önem taşır.
Gebelik haberini aldığınız o heyecan verici gün sizin için adeta bir milattır. Haberi aldığınız andan itibaren artık hayatınız artık bambaşka bir yöne doğru evrilmeye başladı. Beslenme ise bu değişimin ilk adımlarından biri. Sağlıklı beslenme tarzınızla artık adımlarınızı daha sağlam atabilirsiniz.
