Bebeğiniz doğduktan sonra en sık yaptığınız bakım rutinlerinden biri banyodur. Özellikle ilk aylarda her gün ya da gün aşırı banyo yaptırarak bebeğinizin sakinleşmesine ve huzurla uyumasına yardımcı olabilirsiniz. İlk banyo deneyiminde bebeğiniz suya ağlayarak tepki verebilir. Bu beklenen bir durumdur. Zaman geçtikçe ise banyo bir oyun alanı, banyo yapmak da eğlenceli bir oyun haline dönüşüverir. Tabi bu durum her bebek ve çocuk için geçerli olmayabilir. Kimi çocuklarda çeşitli sebeplerle yıkanma korkusu gelişebilir. Siz de “Bebeğimi banyoya sokamıyorum.”, “Suya girince ağlamaya başlıyor.” ya da “Çığlıklar içerisinde banyo yapıyoruz.” diyorsanız bu yazımız tam size göre!
Çocuklarda Banyo Korkusu
9 ay anne karnında su içerisinde büyüyüp gelişen bebekler çoğunlukla suyu ve banyo yapmayı hoş karşılarlar. Dökülen su, köpükler, oyuncaklar derken banyo yapmak onlar için tam bir eğlence haline gelir. Ancak bebeğiniz banyo yapmaktan kaçıyorsa, ağlayarak tepki veriyorsa, banyo yapmayı reddediyorsa ya da banyo esnasında baş, saç, yüz gibi belirli bölgelerine su değdirmemeniz konusunda sizinle pazarlık yapıyorsa çocuğunuz banyo yapmaktan korkuyor olabilir.
Böyle bir durum yaşıyorsanız öncelikle endişeyi bir kenara bırakmalısınız. Unutmayın ki, çocuğunuza doğru şekilde yaklaştığınız ve davrandığınız sürece bunu da zaman içerisinde aşmanız mümkün. Tam da bu noktada aklınızda bazı sorular belirebilir: “Peki, bunun için neler yapmalıyım?”, “Çocuğumun su korkusunu yenmesini nasıl sağlarım?” gibi… Bu sorulara yanıt aramadan önce çocuklarda banyo korkusunun muhtemel sebeplerini bulmak gerekiyor. Gelin şimdi ihtimalleri sıralayalım:
- Çocuklarda banyo korkusu ile ilgili sebep ararken yaşantıları hatırlamakta fayda var. Çocuğunuzu banyo yaptırırken herhangi tatsız bir deneyim yaşadınız mı, önce bunu bir gözden geçirebilirsiniz. Bazen yapı olarak bazen de kötü deneyimler sonucu çocuklarda banyo korkusu oluşabilir.
- Çocuğunuzun korkusunun boyutuna dikkat edebilirsiniz. Örneğin, tamamen banyo yapmaktan mı kaçınıyor? Yoksa vücudunun baş, saç, yüz, göz gibi belirli bölgelerinin su ile temas etmesinden mi hoşlanmıyor?
- Çocuklarda su korkusu kullanılan banyo ürünleri sebebiyle olabilir. Kullandığınız ürünlere dikkat edebilirsiniz. Çocuğunuz şampuanın gözünü yakmasından çekindiği için banyoyu reddediyor olabilir.
- Banyo suyunun fazla sıcak ya da soğuk olması da çocuklarda banyo yapma korkusuna neden olabilir. Su sıcaklığının çocuğunuzun tenine ve mevsime uygun olmasına özen gösterebilirsiniz.
- Çocuklarda banyo korkusu bir kaza sonucu da gelişmiş olabilir. Örneğin, suda ya da banyoda kayan, dengesini kaybeden, düşen ya da yaralanan bir çocuk tekrar banyo yapmaktan çekinebilir.
- Bazı çocuklar yüksek ses, temas gibi çeşitli duyusal uyaranlar konusunda hassas olabilir. Eğer sizin çocuğunuzun da böyle olabileceğini düşünüyorsanız banyo korkusu, deneyimsel değil yapısal bir durum olabilir.
- Banyo esnasında üşüyecek, kulağına su kaçacak, hasta olacak gibi sebeplerle endişeli görünmeniz çocuğunuzun da kaygı ve korku duymasına neden olabilir. Zira bebekler ve çocuklar çevrelerindeki kişilerin davranışlarını taklit eder, duygu durumlarından etkilenirler.
Çocuklarda Banyo Korkusu Nasıl Geçer?
Çocuklarda banyo korkusunu aşmak için öncelikle sebep arama yoluna gidebilirsiniz. Saydığımız sebepler size kılavuz olabilir. Sebebi bulduktan sonra çocuğunuzun uyaranlar konusunda hassas olduğunu düşünüyorsanız, onu rahatsız etmeyecek banyo ortamını sağlamaya çalışabilir, rahatsız olduğu nesneleri ve ürünleri kullanmayı bırakabilirsiniz. Banyo korkusu eğer yaşantı sonu oluşmuşsa sabırlı olmalı ve acele etmemelisiniz. Bu konuda belki de en önemli yaklaşımlardan biri çocuğunuzu banyo yapmaya zorlamamanızdır. Onunla sakin ve güven verici bir şekilde konuşabilir, sakin olmasını sağlayabilirsiniz. Daha sonra ise banyodan keyif almasını sağlayacak bir ortam yaratabilir, yaşadığı tatsız deneyimin her banyoda yaşanmayabileceğinin gizli mesajını vermeye çalışabilirsiniz.
Çocuk Banyoya Nasıl Alıştırılır?
Yıkanmaktan korkan bir çocuğunuz varsa, çocuk büyütürken kullanılan en temel kuralı uygulamakla işe başlayabilirsiniz: Sabırlı olmak. Çocuğunuz yıkanma konusunda ayak direyebilir, çığlıklar atabilir, ağlayabilir. Siz siz olun, sabrı ve tahammülü olabildiğince elden bırakmamaya gayret edin. Onunla bol bol konuşabilir, sakin bir tonla iletişim kurmayı deneyebilirsiniz.
Çocukların en sevdiği şeylerden biri oyun oynamaktır. Mekân ve zaman tanımadan her yeri bir oyun alanına dönüştürme konusunda ustadırlar. Siz de çocuğunuzun bu yönünden yararlanarak banyoyu ilgi çekici bir oyun alanına dönüştürebilirsiniz. En sevdiği oyuncağı ile banyo yapmasına izin verebilir, banyo için tasarlanan eğlenceli banyo oyuncakları edinebilirsiniz.
Çocuklara Banyoyu Sevdirmenin 12 Yolu
Yıkanmaktan korkan çocuklar için yapılabilecek çok şey vardır. Şimdi dilerseniz gelin, çocuğunuz için neler yapabilirsiniz madde madde bunları sıralayalım:
- Banyo öncesi ortamı gözden geçirebilirsiniz. Su sıcaklığının ideal olduğundan, banyoda gereken güvenlik önlemlerini aldığınızdan emin olun.
- Eğer çocuğunuz direniyorsa kesinlikle onu zorlamayın, alıştıra alıştıra korkusunu yenmesine fırsat tanıyın.
- İstemediği an banyodan çıkabileceğini ifade edin ve bu güveni ona hissettirin.
- Çocuğunuz şampuan ya da suyun yüzüne temas etmesinden hoşlanmıyorsa suyu döktükten sonra bir havlu ile hemen yüzünü kurulamayı teklif edebilirsiniz.
- Çocuğunuzla beraber banyo yapmanız kendini güvende hissetmesine ve korkusunu yenmesine yardımcı olabilir.
- Çocuklarda banyo korkusunu aşmak için bir banyo rutini oluşturabilirsiniz. Banyo hazırlıklarını beraber yapabilirsiniz.
- Banyo esnasında çeşitli kaygılar duyuyorsanız, bunları çocuğunuza hissettirmemeye çalışın; çünkü gözlem ve taklit yoluyla bunu da sizden öğrenebilir.
- Çocuğunuzun banyoda özgür davranabilmesine fırsat tanıyabilirsiniz. Suyla oynamasına, etrafa su sıçratmasına, sizi ıslatmasına büyük tepkiler vermemeye çalışabilirsiniz.
- Banyo rutinleri için tasarlanan banyo oyuncaklarını kullanabilirsiniz.
- En sevdiği oyuncakları yıkaması konusunda çocuğunuza fırsat tanıyabilirsiniz.
- Banyoyu aceleye getirmemeye çalışın. Üşüyecek, hasta olacak gibi korkuları bir kenara bırakıp çocuğunuzla beraber eğlenmeyi deneyebilirsiniz.
- Çocuğunuz eğer belirli bölgelerini yıkamanızı istemiyorsa üstüne gitmemeye çalışın. Bir süre -örneğin, birkaç kez- buna izin verebilirsiniz. Daha sonra ise acele etmeden alıştıra alıştıra kafası, saçları, yüzü kısacası hangi bölgesinin yıkanmasından hoşlanmıyorsa suyu birden dökmek yerine yavaş yavaş dökerek yıkamaya çalışabilirsiniz. Çocuğunuz henüz buna hazır değilse, yine bir süre silme yöntemiyle temizliğini sağlayabilirsiniz.
Banyo yapmak ve su, önce temizliği sonra da oyunu çağrıştırır. Ancak çocuğunuz için kaygı ve endişe çağrıştırıyorsa yapmanız gereken en önemli şeylerin sabretmek, aceleci davranmamak ve onu anlamak olduğunu unutmayın. Ayrıca banyo korkusunun ileri boyutta olduğunu hissediyorsanız bir uzman desteği almayı ihmal etmeyin. Şimdiye kadarki her zorlukta olduğu gibi çocuğunuzla beraber bunun da üstesinden gelebileceğinizi aklınızdan çıkarmayın.