Bebekler emme refleksi ile dünyaya gelirler. Emmek onlar için yaşamsal bir faaliyettir, çünkü beslenmenin tek yoludur. Gebeliğiniz boyunca yaptırdığınız ultrason muayeneleri esnasında onun parmağını emdiği anlara denk gelmiş olabilirsiniz. Şaşırmayın, henüz anne rahmindeyken bebeklerde parmak emme refleksi gelişmeye başlar. Daha karnınızdayken başlayan bu hazırlıklar doğumdan sonra daha bilinçli bir hale gelir. Bebeklerde parmak emmek son derece normal karşılanan bir durumdur. Ancak her şeyde olduğu gibi bu davranışın da olması gerekenden uzun sürmesi bazı sorunlara yol açabilir. Bebeklerde ve çocuklarda parmak emme, parmak emmenin zararları ve bıraktırma yolları için detaylara buyurun…
Bebekler Neden Parmak Emer?
Bebeklerin parmak emmesi doğal bir refleks sonucu gerçekleşir. Doğar doğmaz beslenmeye ihtiyaç duydukları için emmeye direkt hazır biçimde dünyaya gelirler. İlerleyen aylarda da bebeğinizin parmaklarını emdiğini görebilirsiniz. Bebekler genellikle başparmaklarını emme eğiliminde olurlar. Bununla birlikte diğer parmaklarını, hatta ayak parmaklarını bile emdiğini görebilirsiniz. Bazı bebekler bu davranışı genelleştirerek battaniye, oyuncak gibi nesneleri de emebilir. Bunların tümü oldukça normaldir. Bebeğiniz 6-7 aylık olduğunda diş çıkarma dönemine girebilir. Bu dönemde de ağzı ve parmakları ile yoğun bir şekilde meşgul olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Oral dönemde olan bebeğinizin etrafını ağzıyla keşfetmesi ve ağzı ile haz duyması sonucu bu dönemde parmağını emmesi doğal karşılanır. Bir yaşına kadar normal görülen bu durum zaman geçtikçe azalır. Parmak emme davranışında etrafı tanıma ve keşfetme çabası ilk sırada yer alır. Bazı bebekler parmağını emmeyi uykuya geçişte bir araç ve sakinleşme yolu olarak görür. Bazıları ise bundan keyif aldığı için bu davranışı sürdürebilir. Kimi uzmanlar bebeğin kendini güvende hissetmemesi, anne ve çocuk arasındaki ilişkide yetersizlik, ev ortamındaki gerginlik gibi sebeplerle de parmağını emmeye yönelebileceğini savunur.
Parmak Emmek Sakıncalı Mıdır?
Bebeklerde parmak emme doğal bir durumdur, elbette bazı sınırlar dâhilinde. Bebeğinizin 3-4 yaşına kadarki parmak emme davranışı normal kabul edilir ve psikolojik bir problem olarak görülmez. Ancak bu yaşlardan sonra devam eden durumlarda altta yatan sebebi aramak ve çeşitli önlemler almak gerekebilir. Kardeş doğması, taşınma, boşanma, okul değiştirme, aile ortamındaki gerginlikler gibi çeşitli durumlarda bebekler parmağını emmeyi bir sakinleşme aracı olarak görebilirler. Anne-babadan yeterli ilgiyi göremeyen, güven ve sevgi eksikliği hisseden, kaygı yaratan durumlarla karşılaşan bebekler parmak emerek kendini teskin etmeye çalışabilir. 4 yaşından büyük çocuklarda görülen bu davranış, hem duygusal hem de sosyal gelişim için sorunlar yaratabilir. Okul ortamına dâhil olan çocuklar akran zorbalığına maruz kalabilir. Bunun yanı sıra parmağını emme sonucu ön dişlerin olduğu bölgede yerleşim problemleri görülebilir. Aralık diş problemi ile “s” sesinin telaffuzunda zorluk gibi başka sorunlarla da karşılaşılabilir.
Parmak Emmeyi Bıraktırma Yolları
Parmak emmeyi bıraktırmanın pek çok yolu vardır. Bebeğiniz için en uygun metodu seçerek bu davranışından sakin bir şekilde vazgeçmesini sağlayabilirsiniz. Şimdi gelin, “Parmak emmesi nasıl bıraktırılır?” sorusuna cevap bulalım:
- Öncelikle endişelenmeyin. Bu sorunun doğru bir yaklaşımla zaman içerisinde kendiliğinden azalarak sona erme ihtimalinin olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
- Bazı ebeveynler bu davranıştan vazgeçmesi için bebeğine emzik teklif edebilir. Ancak bu kalıcı çözümden ziyade yeni bir alışkanlık oluşmasına neden olabilir. Daha sonra kendinizi emzik bırakma süreci içerisinde bulmamak için kalıcı çözümlere odaklanmaya çalışın.
- Bu süreçte parmak emmeyi önleyici aparat, çorap, parmak emmeyi engelleyen bant, emzik, parmak emmeyi bıraktıran ilaç gibi yöntemleri uygulamayı düşünüyorsanız öncelikle bir uzman hekime danışın.
- Çocuğunuzla her zaman iletişime geçmeye çalışın. Bu davranıştan neden vazgeçmesi gerektiğini onun anlayabileceği şekilde, açık ve net ifade edin.
- Çocuğunuzu zorlamayın, eleştirmeyin, ona destek olun. Yapıcı ve güven verici bir üslubu tercih edin.
- Onunla bir güç mücadelesine girmekten kaçının, her zaman ikna yolunu tercih edin.
- Sabırlı olmaya gayret edin. Alışkanlıklardan bir anda vazgeçmek kolay olmayabilir. Bu nedenle bu konudaki beklentiniz de gerçekçi olsun. Çocuğunuza yeterli süreyi tanıyın.
- Sürekli bu davranış hakkında konuşuyor olmanız çocuğunuzu rahatsız edebilir. Konuyu gündemde tutmak yerine ilgisini farklı yönlere çekmeye çalışın.
- Çocuğunuzu gözlemleyin. Hangi durumlarda bu davranışa yöneldiğini tespit edip bu etmenleri ortadan kaldırmayı deneyin.
- Çocuğunuz parmağını emmediği zamanlarda onu ödüllendirin.
- Çeşitli aralıklarla çocuğunuzu uyarmayı deneyin. Bunu yaparken abartılı davranmamaya özen gösterin.
- Çocuğunuzla kaliteli zaman geçirmeye gayret edin.
- Başkalarının yanında çocuğunuzu uyarmamaya çalışın, onu utandırmayın.
- Uykuya dalarken bir yöntem olarak parmağını emiyorsa farklı yöntem kullanarak uykuya geçişine yardımcı olun. Kendi başına aracısız uyuyabilmesi için onu destekleyin. Bu konuda uyku eğitimi metotlarından faydalanabilirsiniz.
- Çocuğunuza parmağını emerken duyduğu hazdan daha keyifli aktiviteler bularak dikkatini dağıtmayı deneyin.
- Bir ebeveyn olarak öz eleştiri yapmaktan çekinmeyin. Hatalı olduğunu düşündüğünüz davranışlarınızı gözden geçirin.
- Tüm uygulamalara rağmen herhangi bir sonuç elde edemediyseniz ve bu durumun kronik bir hal almaya başladığını gözlemliyorsanız konunun uzmanlarından yardım almayı ihmal etmeyin.
Bebeğiniz için son derece normal ve gelişimsel olan parmak emme davranışını zamanı geldiğinde sonlandırmanın altın kuralı her zaman olduğu gibi ilgi, şefkat, sevgi ve bebeğinizle geçireceğiniz kaliteli zaman. Tüm bunlarla beraber iletişimin gücünü kullanmayı da ihmal etmeyin.