Yemeği, uykusu, bakımı, oyunu derken bebeğinizin tüm düzeni oturttunuz. Ona kendini güvende hissetmesini sağlayacak bir günlük rutin oluşturdunuz. Tam her şey yolunda derken minik yavrunuz olmadık anlarda ağlamaya, huzursuzlanmaya mı başladı? Uykusu sık sık bölünüyor, öğünlerde iştahla mamasını yiyen bebeğiniz artık nazlanıyorsa, dikkat! Bebeğiniz büyüme atağı denilen süreçte olabilir. Büyüme atağı nedir, atak haftaları nelerdir merak ediyorsanız gelin detaylara göz atalım…
Bebeklerde Büyüme Atağı Nedir?
Bebekler sürekli bir değişim ve gelişim süreci içerisinde büyürler. Bu süreçte davranışlarında, huylarında ve gelişimlerinde bazı farklılıklar gözlemleyebilirsiniz. İşte bebeklerin gelişim sürecinde gösterdikleri bu bilişsel ve bedensel değişimlere büyüme atakları denir. Büyüme atakları belirli haftalarda görülür. Sıçrama haftası da denilen atak haftalarında daha önce görmediğiniz şekilde bebeğiniz huzursuzlanabilir, uyku ve yemek sorunları yaşayabilir. Ancak tüm bunların sonunda yeni beceriler edinerek büyüme yolculuğuna devam eder.
Büyüme Atağı Belirtileri Nelerdir?
Bebek atak dönemlerinde bebeğinizde bazı belirtiler gözlemleyebilirsiniz. Bebeklerde büyüme atakları onların davranışlarında ve huylarında bazı değişimlere sebep olabilir. Çevresine adapte olmaya çalışan minik yavrunuz, bir farkındalık sürecine girer ve bu durum onda bazı farklı davranışlar gözlemenize neden olabilir. Bunları kısaca şöyle sıralayabiliriz:
- Huzursuzluk
- Sık sık ağlama
- Kucaktan inmek istememe
- Uyku düzeninde bozulma
- Emme isteğinde artış, memede kalma isteği
- Sık sık uyanma
- İştahsızlık ya da iştah artışı
- Anneye daha fazla düşkün olma
Büyüme Atağı Dönemleri Nelerdir?
Büyüme atakları ufak sapmalarla beraber genellikle belirli haftalarda görülür. Buna bebek atak haftaları da diyebiliriz. Bebeğiniz yaklaşık 24 aylık olana kadar 10 atak haftası yaşar. Her dönem kendi içinde hem sizin hem de minik yavrunuz için zorlu bir süreçtir. Ancak her biri bebeğinizin sağlıklı gelişiminin bir parçası, adeta bir sinyalidir. Bu zorlu sürecin sonunda karşınızda yepyeni beceriler edinmiş bebeğinizi bulursunuz.
Atak Haftaları
Bebek atak takvimi ortalama 2 yaşına gelene dek süren 10 atak haftasından oluşur. Birkaç gün süren ataklar sonrasında bebeğinizde oluşan değişimleri ve atak haftalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
- 5. Hafta Atağı: Bu dönemde bebeğinizin uyanıklık süresi nispeten uzar. Çevresinden gelen uyaranlara karşı duyuları hassaslaşır ve atak döneminin sonunda minik yavrunuzun o çok kıymetli gülümsemesine tanık olabilirsiniz.
- 8. Hafta Atağı: 8 hafta atağı bebeğinizin beden farkındalığının oluşmaya başladığı dönemdir. Kol ve bacaklarını inceler, hareketlenmeye başlar. Gaz sorunları olan bebeğiniz bir önceki döneme göre biraz daha huzursuz olabilir, uykuları bölünebilir, emme isteğinde artış olabilir.
- 12. Hafta Atağı: 12 hafta atak döneminde bebeğinizin artan hareketliliğine bağlı olarak gaz sancılarında da azalma görülür. Sese duyarlıdır. Kendisi de sesler çıkarır.
- 19. Hafta Atağı: Bu dönemde bebeğiniz değişik sesler çıkarabilir. Nesneleri elleriyle kavrayabilir. 4 ay atağında bebeğiniz seslere tepki verir, ismiyle seslendiğinizde size yönelip bakabilir.
- 26. Hafta Atağı: Desteksiz oturmaya başlar. Ayrılık kaygısı yaşar. Gördüğü nesneleri isteyebilir. Duyduğu sözcükleri tekrar edebilir.
- 37. Hafta Atağı: Nesneleri, insanları, hayvanları sınıflama becerisi gelişmeye başlar. Duygularını yönetme becerisi edinir.
- 46. Hafta Atağı: Bebeğiniz tutunup ayağa kalkmaya, adım atmaya çalışabilir. Hem kaba hem de ince motor becerileri gelişmeye başlar.
- 55. Hafta Atağı: Basit komutları anlayabilir. Oyun oynarken hayal gücünü devreye sokmaya başlar. İstediğini yaptırmak için ağlamanın büyüsünü keşfeder.
- 64. Hafta Atağı: Konuşma becerisi gelişir. İstediğini yaptırma konusunda diretebilir.
- 75. Hafta Atağı: Çizim yapabilir. Ben ve sen zamirlerini algılar. İstediğiniz yaptırma konusundaki direnci devam eder. Tepkileri daha bilinçli hale gelir.
Atak Haftası Hesaplama
Atak haftası hesaplama bebeklerin doğum tarihine göre yapılır. Doğum tarihine göre atak haftası hesaplamada kriter, hesaplamanın 40 hafta üzerinden yapılmasıdır. Yani bebeklerin 40. haftalarını doldurup dünyaya geldikleri düşünülür. Erken doğumlarda bebek atak haftaları hesaplaması ise 40’a tamamlanarak yapılır. Örneğin, bebeğiniz 35. haftada dünyaya geldiyse büyüme atağı hesaplaması yaparken 40 haftaya tamamladığınızda 8. hafta büyüme atağı bebeğinizin 13. haftasına denk gelir.
Büyüme Atağı ve Hastalık Ayrımı Nasıl Yapılır?
Bebeklerde atak haftalarını bilmiyorsanız ilk önce minik yavrunuzun hasta olduğunu zannedebilirsiniz. Semptomlar benzer olsa da bu ikisini birbirinden ayırt etmenin en iyi yolu atak haftalarını bilmenizdir. Her bebeğin gelişim hızı kendine özgüdür; ancak atak haftaları aşağı yukarı aynı zamanlarda görülür. Yine de bebeğinizi yakından gözlemleyerek daha net karar verebilirsiniz.
Bebeğiniz hızla büyürken gelişimine katkıda bulunmak en önemsediğiniz konulardan biri. Bunun için öncelikle yeniden bir uyku düzeni oluşturmanızda fayda var. Zira bebeklerde büyüme hormonu salgılanması için uyku çok önemli bir yere sahip. Yapılan çalışmalar büyüme hormonu saat kaçta çalışır sorusuna gece 01.00 ile 03.00 şeklinde cevap veriyor. Dolayısıyla bebeğinizin gelişimi için uyku düzeninin ve gece uykularının önemi tartışılmaz.
Atak haftalarında bebeğinizin gereksinimlerine cevap vermeniz oldukça önemlidir. Bunun dışında yapabileceklerinizi şöyle sıralayabiliriz:
- Onunla ten temasınızı artırmaya çalışabilirsiniz.
- Bebeğinizin atak haftaları sonrası edindiği becerilerini desteklemek için zihin ve beceri geliştiren oyuncaklar temin ederek kaliteli vakit geçirebilirsiniz. Sıralama oyuncakları bu anlamda oldukça faydalıdır.
- Ilık bir banyo ve açık hava bebeğinizin huzursuzluğuna iyi gelebilir.
- Hırçınlaştığı anlarda dikkatini çekecek bebek ilk öğrenme kitapları ile kriz anlarını yönetebilirsiniz.
- Minik yavrunuza bu zorlu dönemde daha iyi destek olabilmek için 1 aylık, 2 aylık, 3 aylık bebek gelişimi ile ilgili bilgi edinebilir, ilerleyen aylarda neler yaşayacağınızla ilgili ayrıntılara da çocuk gelişim kaynaklarından ulaşabilirsiniz.
Atak haftaları ve bebeğinizin yaşadıkları sizi ebeveyn olarak zorlasa da bu değişimlerin minik yavrunuzun sağlıklı gelişimi için oldukça önemli ve gerekli olduğunu unutmayın. Bu zorlu süreçlerin sonunda bebeğinizde göreceğiniz yeni beceriler ise en güzel hediyeniz…
